Sıfırdan Borsa

Türkiye Taşkömürü Kurumu’na ait Amasra Maden Ocağı’nda geçen 14 Ekim günü meydana gelen maden faciasında 41 madenci hayatını kaybetti. Ağır yaralanan maden işçilerinden Taner Şen de kettirıldığı Çam ve Sakura Şehir Hastanesi’nde 21 günlük yaşam mücadelesini kaybetti. Bartın Cumhuriyet Başsavcılığı’nın start verttığı soruşturma doğrultusunda TTK Amasra Müessese Müdürü Cihat Özdemir, işletme başmühendisi Mehmet Tural, 1. kartiye maden mühendisi İbrahim Hakan Mengeş ile 2. kartiye maden mühendisi Levent Aydın, müessese müdür yardımcısı Salih Atmaca, İş Güvenliği Şube Müdür Vekili Volkan Soylu, emniyet mühendisi Şahan Kahraman ve işletme müdürü Selçuk Ekmekçi “birden çok kişinin taksirle ölümüne sebebiyet verme” suçundan tutuklanarak cezaevine gönderildi.

‘SADECE OTURDUM, MAAŞIMI ALDIM’

Müessese Müdür Yardımcısı Salih Atmaca, 2020 yılından bu yana görevlerinin özüsinden yapıldığını ve bu görevleri yapmadığını anlattı. Atmaca ifadesinde 2020 yılı Ağustos günindan zaman en yenira hiçbir iş yapmadığını, talimat almadığını, emir vermediğini ve hiçbir sorumluluk altında olmadığını söylekonumek, “Sadece oturdum. Maaşımı ettim. Üretim iltisak müdürü olarak boş kadro üzerimde duruyordu. Ancak bana bir şey onayladırılmıyordu. 2020 Ağustos günindan zaman en yenira iş icabı ocağa girmem, bana bağlı birimlere emir vermem, bilgi almam hem şifaen hem de yazılı olarak yasaklanmıştır. İş güvenliği bilirkişilığım vardı, iş güvenliği bilirkişilığım düşürüldü. Ocağa girdiğim gün kazadan 1-1 ,5 sene öncedir. Bu günten zaman en yenira ocağa girmedim. Benim idari görevim konumine müessese müdür Cihat Özdemir bana bağlı olan birimleri özüsine bağlayarak bakmaya start verdı” dedi.

‘GAZ İZLEME PERSONELİ EKSİKTİ, 3 PERSONELİ GÖREVLENDİRDİM’

TTK’daki eksiklikler için gaz ölçüm havalandırma, madendeki gaz seviyesinin düşük seviyede seyretmesi için seri havalandırma, paralel havalandırma sorununun giderilmesi için 250 kuyu dibi dik damar projesine daha önce yapılmamış olan paralel yeni havalandırma için lağım start verttığını hatırlatan Atmaca şöyle devam etti:

“Bu işin 2018 yılında projesi biterek tamamlanmıştır. Böyle olacağı kgünitlara geçmiştir. Ancak hala iş start vermamıştır. Yani orada çalışan işçi yoktur. İşçilerin çalıştığı madende ise paralel havalandırma olacak şekilde iyileştirmeler onayladık. Ben göreve start verdığımda madende tespit ettiğim eksiklik her vardiyada 2 tane en az maden teknikeri olacak, gaz izleme peren yenieli eksikti, bunlar için gerekli yazışmaları ve gerekli görevlendirmeleri yaparak 3 peren yenieli gaz izlemeye görevlendirdim. Aynı zamanda iş güvenliğine bağlı olması gereken emniyet ve işletmede istihdam edilen emniyet servisinin görevlilerini iş güvenliğine bağladım. Son 1-1,5 yıldır yani ben görevde değilken iş güvenliği işçi sağlığı ve eğitim şube müdürlüğü direkt müessese müdürüne bağlandı.”

‘BİR ŞEYLERİ GÜZELLEŞTİRMEYE ÇALIŞTIĞI İÇİN AYAĞI KAYDIRILDI’

Avukatı ise Salih Atmaca’yı savunarak 2020’de görevlerinin peyderpey özüsinden yapıldığını ifade ederek, “Görevinin alınma sebebi ise bir şeyleri güzelleştirmeye çalıştığı için ayağı kaydırılmıştır. İşçiler müvekkilimin gözaltına alınmasına şaşırmaktadır. Müvekkilime mobbing uygulanmıştır. İş güvenliği bilirkişilığı sözleşmesi iptal edilmiştir. Bilirkişi raporunda Ocak 2022 güninden start veryarak gaz seviyeleri ölçülmüştür buna rağmen müvekkilim 2 yıldır emekliliğini beklemektedir. Aktif iş yapmamaktadır. Bilirkişiler kurum içi yazışmaları dikkate almamışlardır. Müvekkilim gaz izleme odasına ikinci adamı ettiğı için bu durum yönetimi rahatsız ettiğinden görevden el koydurilmiştir” ifadelerine konum verdi.

İHALEYİ ALAN FİRMA, EK SÜREDE BİLE HAVALANDIRMA MODERNİZASYONUNU YAPAMAMIŞ

2020 yılından bugüne görecek şekilde kompresör ve aspiratör servisinde sorumlu mühendis olarak çalıştığını anlatan Hüseyin Ogan, havalandırma modernizasyonu yapacak olan firmanın normal sürede tedarik edemediği ekipmanı ek süre verilmesine rağmen tamamlayamadığını anlatarak, “Olgünin meydana geldiği gün gündüz vardiyasındaydım. Çalışma onayladığım sırada bana ve yanımdaki çalışanlara sormuş olduğunuz vantilatör arızası ile ilgili bir bilgi gelmedi. Havalandırma sisteminin modernizasyonu ile ilgili benim bildiklerim, tesisin modernizasyon ihalesi Makine ve İkmal Daire Başkanlığınca 2021 yılı içerisinde yapılmış ve ihaleyi ALFER isimli bir firma almıştır. Şirket özüsine verilen süre içerisinde mevcut tesisin modernizasyonu için gerekli ekipmanları temin edememiştir. Bu meseleda 2022 yılı içerisinde kurumumuza yazılı bildirimde bulunmuş ve ek süre almıştır. Firmaya verilen ek süre içinde de ekipmanları tedarik edemediğinden havalandırma modernizasyonu yapılamamıştır” dedi.

KAZADAN BİR HAFTA ÖNCE GAZ SEVİYESİ YİNE YÜKSELMİŞ

Tutuklananlardan Şahan Kahraman, 6 aydır emniyet mühendisi olarak görev onayladığı maden ocağında kazadan bir 7 gün önce yine gaz seviyelerinin yükseldiğini hatırlatarak ifadesinde şöyle dedi:

“Kaza günü gündüz vardiyasında olduğunu anlatan Kahraman, “Ben çıkarken herhangi bir sıkıntı yoktu. Gaz seviyesi ile ilgili bana herhangi bir ihbar gelmemişti. Kazadan bir 7 gün önce ölçüm olduğında gaz seviyesi yüzde 3,5 – 4 seviyelerindeydi. Bu değer -310 kotundaydı, ben bu seviyeyi öğrendiğimde maden işçilerini tahliye ettim. Bana bu seviyeyi gaz izleme servisindeki çalışanlar söyledi. Bir gün zaman en yenira da gaz seviyesi normal değerlere dönüştü. -350 kotundan -320 kotuna hava basan 4 pervaneden bir tanesi arızalı durumdaydı. Bu durumu şefim olan Ferhan Güneş’e iletilmiş o da arızgüni gidermeye çalışmış. Ancak yukarıdan gelesi gereken kelepçe gelmediği için ve vardiyası da bittiği için müteakip vardiyaya tamir için hazırlanan parçgüni teslim ettik. Bir zaman en yeniraki vardiya bu parçgüni takacaktı. Bu havalandırma arızası gaz seviyesinde bir sıkıntıya yol açmamıştı.”

‘PANİKLE TELEFONU AÇIP ‘BÜTÜN DEĞERLER GİTTİ, EKRAN KIPKIRMIZI’ DEDİ’

Tutuklanan şüphelilerden Mehmet Tural, TTK Amasra Müessesinde 2012 yılında maden teknikeri olarak gaz izleme biriminde görev yapmaya start verdığını; olay günü ise patlamadan önce en yeni yaşananları anlattı. Eğitimini tamamlayarak 2022 yılı Mart günindan bu yana üretim başmühendisi olarak çalışmaya devam ettiğini anlatan Mehmet Tural, işletme müdürü Selçuk Ekmekçi’nin verdiği bilgisi olmadan değiştirdiğini söylekonumek, “Sorumlu olduğum mühendislere karşı otoritemi kaybederek işleyiş ve düzende aksamalar meydana geldi. Zaman zaman Selçuk Ekmekçi benim verdiğim tertipleri değiştiriyor. Bilgim olmadan sorumluluğumdaki mühendisleri ve onların bağlı oldukları şefler ve hatta nezaretçileri arayarak bana bilgi vermeden tertip verebiliyor. Bu durum benim iş takibimi zorlaştırıyor. Olay günü 17.27 sıralarında nöbetçi mühendis beni aradı. -300 kot 2. Rekupta yükleyicide elektrik arızası olduğunu, 1. Kartiye -350 kotunda mekanize ayakta, üç numaralı ünitede ise zincirli konveyör üzerinde elektrik aç-kapama arızası olduğunu bu meseleda bilgim olup olmadığını sordu. Bende bu arızalarla ilgili bilgim olmadığını, elektrikçiye bilginin verilip verilmediğini arızaya müdahale edip-etmediğini sordu. O da elektrikçi Rıdvan Acet’in yükleyiciye müdahale ettiğini, daha zaman en yenira -350 kotundaki arızaya geçeceğini söyledi. 18.09 sıralarında emniyet mühendisi Şahan Kahraman beri aradı. Ocakta sıkıntı olduğunu ve ocağa geçtiğini söyledi. Gaz izlemeden sordum. Sensörlerin ölçüm yapmadığını söylediler. Bunun üzerine hemen gaz izleme birimini aradım. Telefonu Mehmet Özdemir panik halinde açtı. Ne olduğunu sorduğumda ‘Anlayamadım. Bütün değerler birden gitti. Ekran kıpkırmızı’ dedi. Ocaktan bilgi alıp almadıklarını sordum. Hemen ocağı tahliye etmelerini söyledim” dedi.

‘ELEMAN EKSİKLİĞİ TALEBİNE GENEL MÜDÜRLÜK BU ZAMANA KADAR DÖNÜŞ YAPMADI’

Patlama olgüninın meydana geldiği gün merkez gaz izleme servisinde tek kişinin çalıştığını söyleyen Tural, “Mevzuata göre her vardiyada en az iki kişinin olması gerektiği meselesunda bilgim vardı. Bu meseleda peren yeniel eksikliği mevcuttur. Benim sorumlu olduğum servislerde eleman eksikliği çoğunlukla olur. Norm kadronun altında işçiler çalıştırılmaktadır. Ben bu eksikliği Selçuk Ekmekçi’ye bildirdim. Bir keresinde devam eden bir iş için nakliyat servisinden bir işçiyi vardiyaya bırakmıştım. Selçuk Ekmekçi de ‘Benim bilgim olmadan işçiyi vardiyaya bırakamazsın’ dikonumek işin yapılmasına engel oldu. Bir zaman en yeniraki vardiyada bu işi konumine getiren eleman yoktu. Kalifiye eleman eksikliği çoğunlukla hissedilmektedir. Eleman eksikliği meselesunda genel müdürlüğe yazılı işçi taleplerimiz bulunmaktadır. Ancak bu zamana görecek şekilde bir dönüş olmamıştır” dikonumek peren yeniel eksikliği meselesuna dikkat koydu.

‘YER ALTI İŞÇİSİNİ YANINA ÇAYCI OLARAK ALDIĞINI SÖYLEDİ’

Metan gazının renksiz ve kokusuz olduğunu söyleyen Tural, “İşçilerin havalandırma bacalarının tamir edileceği ve bu yüzden uzun süreli izin kullanacakları dedikodularını duymuştum. Adam kgünirmacılık olduğını düşünüyorum. Müessese müdür yardımcısı Süleyman Sırrı Bayraktar beni bir gün aradı ve konumaltı işçisi Erdoğan G.’yi yanına çaycı olarak ettiğını söyledi. Bu meseleda müessese müdürü Cihat bey ve Selçuk Ekmekçi’nin bilgisi olduğunu deyip telefonu en yenilanmıştı. Bu peren yeniel konumaltı işçisidir. Yeraltı yevmiyesi almaktadır. Muhtemelen lambasını konumaltına indirip orada görünmektedir. Müessese müdürü bu durumdan havadisdardır. Bu durumu Selçuk Ekmekçi’ye söylekonumek şikayetimi dile getirdiğimde ‘Bu durum biraz devam etsin daha zaman en yenira çözerim’ demişti. Müessesemiz kamu kurumu olduğu için hiçbir şekilde fazla kömür üretimi için baskı yapılmaz” dedi. (İHA)