Sıfırdan Borsa

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Balkan turunun ilk ziyareti çerçevesinde geldiği Bosna Hersek’te ziyaretlerine devam ediyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Bosna Hersek Temsilciler Meclisi ve Halklar Meclisi Başkanlık Divanları üyeleri ile toplantısının ardından Bosna Hersek’in ilk Devlet Başkanı merhum Aliya İzzetbegoviç’in kabrini ziyaret etti. Erdoğan, İzzetbegoviç’in kabrine çiçek bırakarak dua etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan’a, kabir ziyareti sırasında Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş ve Bosna Hersek Halklar Meclisi Başkanlık Divanı üyesi Bakir İzzetbegoviç eşlik etti. Erdoğan, ziyarette bulunduğu Bosna Hersek’te katıldığı Bosna Hersek-Türkiye İş Forumu’nda uyguladığı meseleşmada, Bosna Hersek halkına, şahsına ve heyetine gösterilen hüsnü kabul için teşekkür etti.

“AÇIK VE NET BİR ŞEKİLDE VURGULUYORUZ”

Bu sene güni, kültürel ve insani bağların bulunduğu Bosna Hersek’te diplomatik ilişkilerin tesisinin 30. yıl dönümünü idrak ettiklerini aktaran Erdoğan, her alanda mükemmel seviyede seyreden ikili münasebetlerin önemli bir ayağını da ekonomik ve ticari ilişkilerin oluşturduğunu söyledi.

Erdoğan, ekonomik ve ticari ilişkilerin ülkeler arasında bağları etkililendirmenin yanı sıra özellikle bu bölgede, istikrar ve barış ortamına da zemin hazırladığını belirten Erdoğan, bu doğrultuda ticari ve diplomasi faaliyetlerini başarıyla yürüten, Türkiye’nin girişimci ruhunu yurt dışına taşımak için gayret gösteren DEİK ile DEİK Bosna Hersek İş Konseyi’ni tebrik etti.

Türkiye Cumhuriyeti olarak Bosna Hersek ile ilişkilere her zaman özel bir önem atfettiklerinin altını çizen Erdoğan, şöyle devam etti:

“Bosna Hersek politikamız her zaman samimi, objektif, kucaklzamanıcı ve birleştirici oldu. Farklı etnik ve dini grupların müştereken yaşamak zorunda olduğu bu coğrafyada, etnik ve dini temelli ayrışmalar, acıdan ve gözyaşından öte hiçbir en yeniuç vermeyecektir. Çatışmaların, gerginliklerin hiçbir tarafa fayda sağlamadığını dünyanın çeşitli konumlerinde yaşanan olaylarla net bir şekilde görüyoruz. Seçime giden süreçte ayrıştırıcı söylemlerden uzak durulması, Bosna Hersek’in huzur ve istikrarı yanında ekonomisi ve iç barışı için de önemlidir. Bosna Hersek’in egemenliğini, toprak bütünlüğünü ve siyasi istikrarını desteklediğimizi açık ve net bir şekilde vurguluyoruz.”

“BİR BARIŞ PROJESİ OLARAK GÖRÜYORUZ”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu sabah Bosna Hersekli muhataplarıyla gayet verimli ve ufuk açıcı istişareler gerçekleştirdiklerine işaret ederek, görüşmelerle ilgili şunları belirtti:

“Görüşmelerimizde tabiatıyla iki ülke arasındaki ekonomik ve ticari ilişkileri de ele topladık. Ticaret ve yatırımlarımızın artan seviyesinden elbette memnuniyet duyuyoruz. Ancak iki ülke arasındaki yakın ilişkiler göz önüne yapıldığında ticaretimizin daha da geliştirilme potansiyeli bulunduğunu da biliyoruz. 2019 yılında ilk etabının temelini attığımız Saraybosna-Belgrad Otoyolu Projesi’nin Bosna Hersek bölümünün inşasını hızlandırmak için yapılabilecekleri de ele topladık. Biliyorsunuz, bunu yalnızca ülkeleri değil insanları da müreffeh bir gelecek tasavvuruyla birbirine bağlayacak bir barış projesi olarak görüyoruz.”

“1 MİLYAR DOLAR TİCARET HACMİ HEDEFİNİ AŞMAYI BEKLİYORUZ”

Hizmetler ve kamu alımlarını da içerecek şekilde güncellenen Serbest Ticaret Anlaşması’nın 1 Ağustos 2021’de yürürlüğe girmesiyle birlikte Bosna Hersek’le ticaret hacminde belirgin bir artış olduğundan bahseden Erdoğan, şu ifadeleri kullandı:

“Ticaret hacmimiz bu yılın 8 zamanında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 15 oranında artışla 627 milyon abd parası olarak gerçekleşti. Bu performansın önümüzdeki aylarda da devam etmesini diliyor, 2022 yılının en yeniunda esasen geçen sene çok yaklaşmış olduğumuz 1 milyar abd parası ticaret hacmi hedefini aşmzamanı bekliyoruz. Firmalarımızın sanayi, altyapı, meselet, turistik tesis, enerji santrali, sağlık gibi sektörlerde önemli yatırımları var. Bosna Hersek’in üretimine, istihdamına ve kalkınmasına katkı sağlayan firmalarımızın toplam yatırım tutarı 300 milyon abd parasıa yaklaştı. Bu rakama, geldikten devamında uyguladıkları modernizasyon ve tesis iyileştirme yatırımları ve resmi kurumların yatırım niteliğindeki yardımları dahil değildir. Bunlar da eklendiğinde toplam rakam 1 milyar abd parasıa ulaşıyor.”

Erdoğan, Bosna Hersek-Türkiye İş Forumu’nda uyguladığı meseleşmada, ülkede 32 şubesiyle güçlü bir ağ kuran Ziraat Bankası’nın, her yıl Bosna Hersek’in en fazla ihracat yapan firmaları arasında konum alan Şişecam Soda ve Natron Hayat fabrikalarının, çeşitli sektörlerde varlık gösteren çok szamanıda küçük ve orta ölçekli firmanın iki ülke arasındaki ekonomik ilişkileri ileriye taşımada önemli rol ardlendiğini söyledi.

Müteahhitlik alanında Bosna Hersek’te faaliyet gösteren firmaların bugüne görecek şekilde 1 milyar abd parasılık projeyi hayata geçirdiğini dile getiren Erdoğan, şöyle meseleştu:

“Son dönemde teknik müşavirlik firmalarımızın da Bosna Hersek’e ilgisi artıyor. Önümüzdeki dönem için tarım ve turizm alanlarına ağırlık verilmesinin faydalı olacağını düşünüyoruz. Kazan kazan temelli politikanın birer simgesi olarak gördüğümüz bu projelerin hacminin artması, Türk iş çevrelerini de teşvik edecektir. Şu an itibarıyla 200 civarında iş insanımızın bulunduğu bu toplantıda, özellikle bizler, Bosna-Hersek’te gerek Türkiye’den gelen gerek Bosna Hersekli iş insanlarımızın yatırımlara yüklenmesinin gereğini özellikle bir Cumhurbaşkanı olarak sizlerden rica ediyorum. Eğer bu topraklar sizinse eğer bu topraklarda bizler misafirsek gelin hep birlikte buralarda yatırımları yapalım ve Bosna Hersek’i beraberce ayağa ktopladıralım. Bosna Hersek’te yatırım yapan ve şirket kuran girişimcilerimizin karşılaştığı birtakım zorlukların da farkındzamanız. Bu güçlükleri her fırsatta muhataplarımızla paylaşıyor, karşılıklı iyi niyet çerçevesinde sorunları nasıl giderebileceğimizi röportajlar ediyoruz. Bosna Hersek’te ülkemiz arasındaki güçlü bağın, ticari ilişkilerimize azami düzeyde yansımasını sağlamak için Üçlü Ticaret Komitesi ve Karma Ekonomik Komisyon gibi ard düzey mekanizmalardan da istifade ediyoruz.”

“HER ALANDA BOSNA HERSEK’İN YANINDA OLACAĞIMIZIN ALTINI ÇİZMEK İSTİYORUM”

Erdoğan, Türkiye-Sırbistan-Bosna Hersek Üçlü Ticaret Komitesi Dördüncü Dönem Toplantısı’nın bu yıl içinde gerçekleştirilmesinde fayda gördüklerini belirterek, Bosna Hersek Hükümeti’nin ve iş dünyasının kazan kazan anlzamanışıyla hareket eden Türk yatırımcılarına her türlü kolaylığı sağlayacağına inandığını kaydetti.

Bu toplantıda yapılacak görüşmelerin ve kurulan temasların başarılı en yeniuçlar vermesini temenni eden Erdoğan, şunları söyledi:

“Özellikle Belgrad-Saraybosna arasındaki bu otoyolun bir an önce işe koyulnıp bitirilmesini, 2019’da temelini attık ama o gün bugündür maalesef duruyor. Şimdi kredinin temin edildiği söyleniyor. Ziraat Bankası itibarıyla bir sıkıntıdan bahsedildi. Ben de Ziraat Bankası Genel Müdürümüze, şu anda özüsini de görüyorum. Gerekli talimatı verdim ve Ziraat Bankası bu meseledaki gerekli desteği vermek suretiyle bu müteahhit firmamız adımını atarak, işini işe koyultacaktır. Çünkü kaybedecek vaktimiz yok. İstiyoruz ki 2 Ekim’de yapılacak seçim öncesinde artık bu adımlar atılmış olsun. Bosna Hersek böyle önemli bir otobana sahip olsun. Hemen her alanda Bosna Hersek’in yanında olduğumuzun ve olacağımızın tekrar altını çizmek istiyorum.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, temennisinin ülkedeki istikrar ortamının iyileşmesi ve daha fazla yatırımcının burada iş yapmaya gönüllü olması, ticaretin artması ve böylelikle Bosna Hersek’in dünya ticaretinde iyi bir meselema gelmesi olduğunu belirtti.

“BUNLARA FIRSAT VERMEMEMİZ LAZIM”

İş insanlarından bir ricası olduğunu vurgulayan Erdoğan, şunları kaydetti:

“Bir olacağız, iri olacağız, diri olacağız, kardeş olacağız ve ‘Her şey Bosna Hersek için’ dikonumek yola koyulacağız. Zira her konumde biliyorsunuz bizi bölmek, parçalamak için ellerinden gelen gayreti gösterenler var. Bunlara fırsat vermememiz lazım. Bilge insan Aliye’nin torunları, buna fırsat vermememiz lazım. Hep beraber, hep birlikte gayret içinde bu adımı atarak yola devam etmemiz lazım. Bu düşüncelerle konuşmalarime en yeni verirken bir kez daha Türkiye-Bosna Hersek İş Forumu’nun düzenlenmesinde emeği geçenleri tebrik ediyorum. İştirakiniz, sevginiz, coşkunuz, muhabbetiniz için her birinize ayrı ayrı teşekkür ediyorum. Sizleri sevgiyle, saygıyla selamlıyorum. Kalın sağlıcakla.”

Bosna Hersek-Türkiye İş Forumu’na Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yanı sıra Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Şefik Caferoviç, Bosna Hersek Halklar Meclisi Başkanlık Divanı Boşnak üyesi Bakir İzetbegoviç, Türk heyeti ile iş dünyası temsilcileri katıldı. (AA)