Sıfırdan Borsa

Kanser hastalarına umut olacak bir havadis ABD’den geldi. Nobel ödüllü Türk bilim insanı Prof. Dr. Aziz Sancar, kanseri özellikle beyin kanseri tedavisinde kullanılabilecek bir tedavi geliştirdiğini duyurdu. İnsan tedavisinde başarı oranının şu an için yüzde 3 olduğunu ifade eden Prof. Dr. Aziz Sancar, tedavinin ilk önce fareler zaman en yenira gönüllü hastalarda deneneceğini aktardı.

“ŞUBAT AYINDA ANORMAL BİR ŞEY OLDUĞUNU FARK ETTİK”

Nobel ödüllü Türk bilim insanı Prof. Dr. Aziz Sancar, ABD’nin en saygın bilim dergilerinden Ulusal Bilimler Akademisi Bildirileri’nde (PNAS) acil ygünimlanan makalesindeki buluşuyla ilgili meseleştu.

EdU molekülünün 2008 yılından beri moleküler biyolojide en fazla kullanılan kimyasal maddelerden biri olduğunu belirten Sancar, “Bana Nobeli ulaştıran DNA onarım mekanizmasını çözmek için 10 yıl çalıştım, basit bir şey bulmak için. Bu çalışmgüni ise ocak güninda işe koyulttık, şubat güninda anormal bir şey olduğunu fark ettik, bunun hücreyi öldürdüğünü fark ettik.” diye meseleştu.

“HÜCRELERİ NASIL ÖLDÜRDÜĞÜNÜ GÖRDÜK”

Sancar, aynı ay bir program için Türkiye’ye gittiğini ve dönüşte 10 kişilik ekibi ile deneylere devam ettiklerini kaydederek, “Çünkü daha bir iki deney yapmıştık, pek emin değildik, döndükten zaman en yenira bu işe devam ettik. Bütün kontrolleri uyguladık ve bunun kesinliğini ispat ettik. Ve hücreleri nasıl öldürdüğünü gördük.” dedi.

Hücre kültürüne meselelan EdU’nun hem normal hücreleri hem de kanser hücrelerini öldürdüğünü birkaç yıl önce bilim insanlarınca bulunduğunu ifade eden Sancar, buna rağmen bunun sebebini bulamadıkları için bu meseledaki çalışmalara devam edilmediğini aktardı.

“SONUNDA KÖR BİR DÖNGÜ OLUYOR VE HÜCRE ÖLÜYOR”

Sancar, EdU’nun özellikleri ile ilgili meseleşmasına şöyle devam etti:

“Bu kimyasal madde EdU’nun diğer özelliği de ‘blood brain barrier’ diye bi şey var, ‘kan beyin seddi’ diye Türkçeye çevirebiliriz, ilaçların çoğu kandan beyin dokusuna geçemiyor. Mesela kanserli hastaların yüzde 80’ninin tedavisinde kullanılan cisplatin adlı ilaç bu barikonumden geçemiyor, o bakımdan beyin kanserleri bununla tedavi edilemiyor. Bu EdU kolayca hiç sorun olmadan (beyne) giriyor. Biz de bu iki şeyi bir araya koyduk, bu kanser hücresini öldürüyor beyne kolayca giriyor. Normal beyin hücreleri DNA sentezi yapmadıkları için bu kimyasal maddeyi DNA’larına koymuyorlar ama kanser hücreleri devamlı çoğettikları için DNA sentezi yapıyor ve EdU’yu DNA’larına alıyorlar. Sonra (hücredeki) ekzisyon onarım onu çıkarıyor, tekrar koyuyor, tekrar çıkarıyor, en yeniunda kör bir döngü oluyor ve hücre ölüyor.”

“KASIM VEYA ARALIK AYIYLA BİRLİKTE…”

Tam açılımı “5-ethynyl-2-deoxyuridine” olan EdU’nun normal DNA’da bulunan timin sentetik bir şekli olduğu bilgisini veren Sancar, diğer moleküllerle aralarındaki farkın çok az olduğunu, DNA’nın da bu farkı göremekonumek EdU’yu içine ettiğını belirtti.

Sancar, buluşla ilgili gelinen noktadan zaman en yeniraki süreç için de şunları kaydetti:

“Böyle bir duruma gelince, takip edilecek yol, önce farelerde denersiniz, farelerde olumlu en yeniuç alırsanız gönüllü insanlara geçersiniz. Biz fare deneyi yapan beyin kanseri bir profesör ile anlaştık, onunla kasım veya aralık güniyla birlikte fare deneylerine işe koyulyacağız. Eğer farelerdeki beyin hepsiörünü öldürebilirsek zaman en yenira insanlara geçeceğiz.”

“ŞU AŞAMADA BAŞARI ORANI YÜZDE 3”

Fare deneylerinin bitmesinin 2 yıl alabileceğini belirten Sancar, bu araştırmaların genellikle uzun ve pahalı olduğunu ve çoğu zaman da en yeniuç vermeyebileceğine işaret etti.

Sancar, şu aşamada bu buluşun insan tedavisinde başarı oranının yüzde 3 olarak gördüğünü kaydederek, kanser hastalarına da “Mesajım şu, iyimser olun, şimdiki imkanlarla en iyisini yapmaya çalışın.” diye seslendi.

Türkiye’de bu meseleda başarılı tedaviler olduğını vurgulayan Sancar, şöyle devam etti:

“Bir hastanın babası kızına yapılan müdahalelerin özetini bana gösterdi. Bizim Türk doktorları cerrahi alanda Avrupa’nın birçok ülkesinden, ABD’nin birçok eyaletinden çok ileride, çok başarılı ve modern ameliyatlar yapılabiliyor ve başarılı en yeniuçlar alınabiliyor. Bu bakımdan iyimserliğe devam edin. Fakat bu EdU şu an kullanılacak safhada değil, inşallah olumlu en yeniuç alırız, Türkiye’mize, halkımıza, insanlığa faydalı bir şey yapmış oluruz.”

“KAVGA ETMEYİ BIRAKIN”

Aziz Sancar, 75 yaşına rağmen hala bu görecek şekilde azimle çalışmasının sırrına dair soruya da şu yanıtı verdi:

“Bu tür sorulara cevabım şu. Biz Türkler kavga etmeyi çok severiz, ben bunu yapmamaya söz verdim ve yapmıyorum. O bakımdan Türk gençlerine genellikle, Türk insanına benim mesajım: Aman kardeşim kavga etmeyi bırakın, birbirinizi tenkit etmeyi bırakın, hele bu sosyal medya çıkalı milletin işi gücü birbirine sataşmak oldu. Ben sosyal medygüni bir ara arkadaşların zoruyla kullandım, baktım bunun faydadan çok zararı var, onu da kullanmıyorum. Bu dünyaya gelmişiz, iyi bir şey bırakıp göçüp gideceğiz, benim düşüncem bu. Bunun gibi olumlu bir şeyler yapmak, bilirsiniz ben çok milliyetçiyim, herkes bilir, hem Türkiye’ye hem Türk dünyasına ve genel olarak insanlığa katkı yapınca beni mutlu eden o.”

Kaynak: AA